Karabük ilinin Eskipazar ilçesine bağlı Budaklar köyünde, milattan önce 1’inci yüzyılda kurulduğu ve milattan sonra 8’inci yüzyıla kadar yerleşim amacıyla kullanıldığını düşündüren Hadrianopolis Antik Kenti’nde arkeolojik kazı çalışmaları devam etmektedir. Bu önemli antik kentte gerçekleştirilen kazılar, Anadolu arkeolojisi açısından büyük bir öneme sahiptir. Kazı çalışmaları, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş başkanlığında yürütülmektedir.
Bu kazılar sırasında, Hz. Süleyman’ın at üzerinde elinde mızrak ile şeytanı mızrakladığı bir sahnenin yer aldığı kolye ucu bulunmaktadır. Milattan sonra 5’inci yüzyıldan kalma olduğu değerlendirilen bu kolyenin ön yüzünde “Rabb’imiz kötülüğü yendi” yazısının bulunduğu belirtilmiştir. Çelikbaş, bu buluntunun, Hadrianopolis’teki arkeolojik çalışmaların önemli sonuçları arasında yer aldığını ifade ederek, Anadolu arkeolojisi açısından özelliği vurgulamıştır.
Çelikbaş, bulunan kolye ucunun, özellikle her iki yüzünde yer alan yazıtlar ve betimlemeleri nedeniyle ayrı bir öneme sahip olduğunu belirtmiştir. Üzerindeki betimlemeye göre Hz. Süleyman, bir at üzerinde mızrak tutarak şeytana saldırmaktadır. Hz. Süleyman, hem Hz. İsa, hem de İslam kültüründe önemli bir figür olduğu için, bu sahnenin tarihi ve kültürel bağlamda kıymetli bir eser olarak değerlendirildiğini açıkladı. “Semavi dinler için önemli olan Hz. Süleyman’ın bu kolye üzerindeki betimlenmesi Anadolu arkeolojisi için dikkat çekici bir keşif” dedi.
Kolyenin üzerinde yer alan yazılar oldukça dikkat çekicidir. Ön yüzünde yazılı olan “Rabb’imiz kötülüğü yendi” ifadesinin arka yüzünde ise dört meleğin isminin bulunduğu bildirildi. Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, bu kolye ucunun muskalar arasında yer aldığını ve bunun Hadrianopolis’in askeri niteliği ile ilgili olduğuna dikkat çekmiştir. Bu antik şehirde gerçekleştirilen kazılarda, bölgedeki süvari birliklerinin varlığı daha önceki çalışmalarda tespit edilmiştir.
Hz. Süleyman’ın atlara olan ilgisi ve askeri komutanlık özelliği, bu eserin anlamını zenginleştirir. Çelikbaş, “Burada bulunan Roma ve Bizans dönemi süvarileri de Hz. Süleyman’ın koruyucu özelliklerini hatırlatmaktadır. Hz. Süleyman, hem İslam kültüründe hem de öncesinde ilim ve hikmetle anılan bir kişidir” dedi. Bu eser, Hz. Süleyman’ın kutsal tarih içerisindeki yerini yansıtan özel bir sembol olarak karşımıza çıkmaktadır.
Erken Bizans dönemine ait bu eser, Anadolu coğrafyasında daha önce karşılaşılmamış bir bulgu olarak öne çıkarak, araştırmaların dikkatini çekmiştir. Çelikbaş, sadece Kudüs’te benzer bir örneği bulunduğunu belirtmiş ve “Bu kadar uzak mesafelerdeki benzer eserler, Hadrianopolis’in antik dönemde önemli bir dini merkez olduğunu kanıtlar niteliktedir” açıklamasını yapmıştır. Elde edilen stratigrafik veriler ve yazı fontlarından hareketle, bu kolyenin milattan sonra 5’inci yüzyıla tarihlendiği vurgulanmaktadır.
Bu keşifler, Anadolu arkeolojisi üzerinde derin bir etki bırakmakta ve bölgenin tarihi dinamikleri hakkında yeni bilgiler sunmaktadır. Kazı çalışmaları devam etmekte olup, daha fazla buluş ve keşfin ortaya çıkması bek