0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Marcus Aurelius Heykelinin Türkiye’ye İadesi: Kültürel Mirası Koruma Mücadelesi

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, Anadolu tarihinin kayıp hazinelerinden biri olan bronz heykel, milattan sonra 2’nci veya 3’üncü yüzyıla tarihlendiriliyor. Bu eser, Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenli olup, 1960’lı yıllarda kaçak kazılar sonucunda yurt dışına kaçırılmıştır. Yıllar boyunca el değiştiren bu heykel, ABD’nin Ohio eyaletinde bulunan Cleveland Sanat Müzesi’nin koleksiyonuna katılmıştı. Türkiye, 65 yılı aşkın bir süredir bu eserin iadesi için uğraş vermekteydi. Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserler, arkeolog Prof. Dr. Jale İnan’ın öncülüğündeki araştırmalarla gün yüzüne çıkarılmıştır; ancak Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye geri dönmesi bugüne kadar mümkün olmamıştı.

Bilimsel Verilerle İade Süreci

Bakanlığın uzun süreli çalışmaları ve önceki yıllarda toplanan bilimsel veriler, Marcus Aurelius heykelinin Boubon Antik Kenti’ndeki Sebasteion yapısına ait olduğunu ortaya koymuştur. Bakanlığın arşiv belgeleri, akademik araştırmalar ve antik kentteki kazı çalışmalarının sonuçları, heykelin orijinal yerini net bir şekilde belirlemiştir. Ayrıca, antik kentte gerçekleştirilen yoğun kaçak kazılar konusundaki tanık ifadeleri de bu bilimsel verileri desteklemiştir. Bu süreçte Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi (HSI), Türkiye’nin iade talebinin haklı olduğuna karar vererek Cleveland Sanat Müzesi’ndeki heykelin el konulmasını sağladı.

Müze İtirazda Bulundu

Cleveland Sanat Müzesi, el koyma kararına itiraz ederek heykelin kökeninin kesin olmadığı yönünde bir mahkeme başvurusu yapmıştır. Bunun üzerine, Kültür ve Turizm Bakanlığı, müzenin bilimsel analiz talebini olumlu karşılayarak gerekli çalışmaları başlatmıştır. 2024 yılı Mayıs ayında, bakanlığın uzmanları heykelin müzedeki silikon ayak kalıbını almış ve Boubon Antik Kenti’ndeki bronz heykel kaideleriyle birebir uyumlu olduğunu belirlemiştir. Cleveland Müzesi’nin yetkilendirdiği arkeometri uzmanı Prof. Dr. Ernst Pernicka ve bakanlık uzmanları, Boubon Antik Kenti ve Burdur Müzesi’ndeki diğer heykellerden numuneler almış ve çeşitli bilimsel analizler gerçekleştirmiştir. Almanya’daki Curt Engelhorn Arkeometri Merkezi’nde yapılan analizler, heykelin Boubon’da uzun yıllar gömülü kaldığını kesin bir şekilde kanıtlamıştır. Bilimsel bulgular sonucunda, Cleveland Sanat Müzesi, Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye iadesini kabul etmiş ve bu karar Manhattan Bölge Savcılığı’na bildirilmiştir.

Kültürel Mirasın Korunması

Kültür ve Turizm Bakanlığı, New York Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi arasında 2021’de başlatılan iş birliği kapsamında, Lucius Verus, Septimius Severus ve İmparator Caracalla’ya ait heykeller gibi pek çok Boubon kökenli eser de Türkiye’ye geri dönmüştür. Marcus Aurelius heykelinin iadesi, Türkiye’nin kültürel mirasını koruma yollarında önemli bir adımın yanı sıra, tarihi eser kaçakçılığına karşı uluslararası mücadelede büyük bir başarı olarak kayıtlara geçirilmiştir.

Antik Çağın Döneminde Bir Eser

Antik çağın en nadide bronz eserlerinden biri olarak değerlendirilen Marcus Aurelius heykeli, Roma İmparatoru’nun bir filozof olarak tasvir edilmesi nedeniyle dikkat çekmektedir. Antik Roma döneminin önemli bir kült yapısı olan Sebasteion’da bulunan bu eser, bu yıl