Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılı Temmuz ayı itibarıyla Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri üzerine önemli veriler paylaştı. Bu verilere göre, Temmuz ayı sonu itibarıyla Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yılının sonuna göre herhangi bir önemli değişim göstermeyerek 176,1 milyar ABD doları seviyesine ulaştı. Bu dönemde bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna kıyasla yüzde 12,7 oranında artış göstererek 77,1 milyar ABD doları seviyesine yükselirken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku ise yüzde 1,7 oranında azalarak 60,3 milyar ABD doları olarak gerçekleşti.
Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli kredilerde ise dikkat çeken bir artış gözlemlendi. 2023 yıl sonuna göre bu krediler yüzde 42,9 oranında artarak 18,0 milyar ABD doları seviyesine ulaştı. Diğer taraftan, banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesaplarında yüzde 4,4 oranında azalma gözlemlenirken, bu rakam 19,1 milyar ABD doları olarak belirlendi. Yurt dışı yerleşik bankaların mevduatları da yüzde 5,5 oranında bir düşüşle 19,6 milyar ABD doları seviyesine geriledi. Ancak, yurt dışı yerleşiklerin Türk Lirası cinsinden mevduatları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 34,9 oranında bir artış göstererek 20,4 milyar ABD doları seviyesine ulaştı.
Diğer sektörler içerisinde yer alan ithalat borçları da 2023 yıl sonuna kıyasla yüzde 3,6 oranında azalarak 52,3 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti. Kısa vadeli dış borç stoku, borçlu bazında incelendiğinde kamu sektörünün, tamamen kamu bankalarından oluşması sebebiyle, 2023 yıl sonuna göre yüzde 11,6 oranında artışla 38,5 milyar ABD doları seviyesine yükseldi. Özel sektörün kısa vadeli dış borcu da yüzde 3,8 oranında artarak 99,0 milyar ABD doları oldu.
Alacaklı bazında değerlendirdiğimizde ise, özel alacaklılar başlığında yer alan parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 1,4 oranında azalarak 94,7 milyar ABD doları, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar da yüzde 2,1 oranında azalışla 77,0 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşti. 2023 yıl sonunda 1,2 milyar ABD doları seviyesinde bulunan kısa vadeli tahvil ihraçları ise 2024 Temmuz sonu itibarıyla 4,5 milyar ABD doları seviyesine ulaştı. Resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar ise 46 milyon ABD doları olarak belirlendi.
2024 Temmuz sonu itibarıyla kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu da dikkat çekici bir şekilde şekillendi. Bu kompozisyonun yüzde 47,3’ü ABD doları, yüzde 21,5’i Euro, yüzde 14,8’i Türk Lirası ve yüzde 16,4’ü ise diğer döviz cinslerinden oluştu. Öte yandan, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalan dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku 232,8 milyar ABD doları seviyesine ulaştı. Bu stokun 21,4 milyar ABD dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışındaki şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşuyor. Toplam stokun borçlu bazında değerlendirilmesinde kamu sektörünün yüzde 23,7, Merkez Bankası’nın yüzde 16,6 ve özel sektörün ise yüzde 59,7 oranında bir paya sahip olduğu gözlemlendi. Bu durum, Türkiye’nin dış borç yönetimi ve ekonomik istikrarı açısından önemli bir gösterge oluşturuyor.