İzmir’in Torbalı ilçesinde kuru domates mesaisi devam ediyor. Türkiye’nin domates üretiminde önemli bir merkez olan bu ilçe, coğrafi işaretli torbalı kuru domatesi ile uluslararası pazarda kendine sağlam bir yer edinmiş durumda. İzmir Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Şahin, “Coğrafi işaret ürünün pazarlanmasına ciddi katkı sağlıyor” diyerek bu durumun önemini vurguladı.
Kuru domates hasadı her yıl Temmuz ayında başlayıp Ağustos ayının ortalarına kadar sürüyor. Bu süreçte, her sabah günün ilk ışıklarında toplanan domatesler kamyonlarla sergi alanlarına taşınıyor ve kurutulmaya bırakılıyor. Kurutma işlemi tamamlandıktan sonra, domatesler soğuk hava depolarına taşınıp, talebe göre ambalajlanarak yurt içi ve yurt dışı pazarlarına sunuluyor. Torbalı’daki kuru domateslerin coğrafi işarete sahip olması, pazarlama açısından önemli bir avantaj sağlıyor. İzmir’in bu alandaki başarısını dile getiren Şahin, bölgede sanayi tipi, kurutmalık ve salçalık domates üretimlerinin yapıldığını, iklim koşullarının bu üretimlere olumlu yansıdığını belirtti.
İzmir’deki sanayi tipi domates üretimi, Türkiye genelinde Bursa, Manisa ve İzmir illerinde en fazla gerçekleştiriliyor. Şahin, “Geçen yıllara göre üretimde düşüş yok, bir önceki yıl ile aynı seviyelerdeyiz” ifade ederek, İzmir’deki üretim alanlarının 114 bin dekarlık bir alanı kapsadığını söyledi. Yıllık yaklaşık 920 bin ton sanayi tipi domates üretildiğini belirten Şahin, bu ürünlerin önemli bir kısmının kurutmalık veya salçalık sektörlerinde kullanıldığını sözlerine ekledi.
Torbalı domatesinin coğrafi işaretli olduğunu ve bunun uluslararası piyasalarda kabul görmesinin önemli bir unsur olduğunu belirten Şahin, 2024 yılında İzmir’deki sanayi tipi domates üretiminin yaklaşık 6,5 milyon ton olacağını söyledi. “Bu yıl bir öncekine göre üretimimizde hemen hemen hiçbir fark yok” diyerek devam eden Şahin, 2025 yılında da aynı rakamlara ulaşılacağını belirtti. Ülke genelinde yurt dışındaki talepten dolayı %15 civarında bir artış yaşandığını da ekledi.
Domates üreticisi Kemal Saygıner, 15 gün süren hasadın geride kaldığını, günlük 20 kamyonla hasada çıktıklarını belirtti. Domateslerin toplanmasının ardından çulların üzerine indirildiğini, ortadan ikiye bölünerek tuzlandığını ve kurutulmak üzere işletmeye gönderildiğini ifade etti. Saygıner, şu anda 3 bin 500 ton yaş domates kestiklerini ve önlerinde bir o kadar daha hasat edecekleri miktar olduğunu söyledi. Günlük çalışma saatlerinin sabah 05:30‘da başladığını ve akşam güneşin batışıyla sona erdiğini ekledi.
Bu domateslerin talebe göre ambalajlanarak ihraç edildiğini belirten Saygıner, Amerika, Kanada, Brezilya gibi ülkelerin yanı sıra Avrupa’da Polonya, Almanya ve Fransa gibi ülkelere de büyük ihracat yaptıklarını ifade etti. Torbalı domatesinin coğrafi işaretinin, bu ürünün kalitesinin tescillenmiş olduğunu belirten Saygıner, bölgedeki iklimin domatesin 6 günde ve uygun şartlarda kurumasını sağladığını, bu nedenle de daha iyi bir kalite ve tat elde ettiklerini açıkladı. Bu nedenler, Torbalı domatesinin tercih edilmesinde önemli bir rol oynuyor.